Chwościk buraka (Cercospora beticola)
Chwościk buraka jest najbardziej rozprzestrzenionym i najgroźniejszym patogenem liści buraka cukrowego na całym obszarze jego uprawy. W Polsce chwościk atakuje buraka już w drugiej połowie czerwca. Wcześniej w rejonach południowych, później w centrum i na północy kraju. Pierwsze objawy to pojawiające się na najstarszych liściach brunatnoszare, okrągłe plamki o średnicy 2–4 mm, czasem nieco większe. Otoczone są czerwoną lub brunatnoczerwoną obwódką. W miarę rozwoju choroby plamistości pojawiają się na kolejnych, coraz młodszych liściach. Plamki łączą się, powodując zasychanie fragmentów blaszki, a powstające nekrozy z czasem pokrywają całą powierzchnię liścia. W efekcie utraty aparatu asymilacyjnego buraki zaczynają intensywnie odbudowywać ulistnienie kosztem zgromadzonego cukru. Jest on zużywany do wytwarzania nowych liści, a pośrednim skutkiem tego procesu jest stożkowaty kształt głowy korzeni. W słoneczną pogodę zaschnięte fragmenty liści srebrzą się na skutek wytwarzania na ich powierzchni zarodników konidialnych grzyba. Brak ochrony w skrajnych warunkach może być przyczyną nawet 50% strat w plonie i spadku zawartości cukru w korzeniach o 2-4%. Jednocześnie znacząco pogarsza się jakość soku. Optimum rozwojowe chwościka to temperatura od 25 do 30°C w dzień i powyżej 15°C nocą, przy wilgotności powietrza powyżej 90%. Spadek temperatury poniżej 15°C spowalnia procesy życiowe grzyba, które poniżej 10°C zasadniczo ustają. Chwościk zimuje na resztkach zakażonych liści i może przeżyć w glebie nawet do 22 miesięcy. Stąd ważnym elementem ograniczania szkodliwości choroby jest prawidłowa rotacja płodozmianu i uprawa buraka na tym samym stanowisku nie częściej niż co 4 lata. Podobnie należy unikać miejsc formowania pryzm korzeni oraz sąsiedztwa pól, na których burak był w ostatnich dwóch sezonach uprawiany. Do ochrony chemicznej dopuszczone są obecnie preparaty zawierające np.: difenokonazol, tetrakonazol oraz tebukonazol, a także azoksystrobinę oraz fenpropidynę. Chwościk wykazuje wysoką zdolność do wytwarzania izolatów odpornych na wszystkie te fungicydy. Z tego względu należy unikać stosowania do kolejnych zabiegów preparatów zawierających te same substancje czynne. Metodą na podniesienie skuteczności ochronnej zabiegów chemicznych oraz ograniczenie groźby pojawienia się odporności jest stosowanie fungicydów wieloskładnikowych. Bardzo dobre wyniki daje także dodatek preparatów miedziowych. Mogą to być nawozy nalistne o dużej zawartości tego pierwiastka. W takim przypadku do cieczy opryskowej wskazane jest dodać adiuwant przeznaczony do stosowania z fungicydami. Zabieg ochronny musi być wykonany natychmiast po wystąpieniu pierwszych objawów choroby. Kolejny nie później niż po trzech tygodniach, ale decyzję o jego przeprowadzeniu trzeba oprzeć o obserwacje pogodowe i lustrację plantacji. Uprawy przeznaczone do późnego zbioru można chronić do końca pierwszej dekady września. Po tym terminie stosowanie fungicydów staje się nieuzasadnione ekonomicznie.