Mikrobiologia w uprawie buraka cukrowego
Krzysztof Kochański, Manager ds. Rozwoju Nowych Produktów
Z naszymi plantatorami ustanowiliśmy dwukrotny Rekord Polski w plonowaniu buraka cukrowego, gdzie zastosowano innowacyjne rozwiązania mikrobiologiczne. W 2022 rok w miejscowości Otmuchów (województwo opolskie) otrzymaliśmy 112 ton/ha w przeliczeniu na polaryzację 16% oraz w 2023 roku w miejscowości Łagwy (województwo wielkopolskie) zebranych zostało 137,25 ton/ha w przeliczeniu na polaryzację 16%. To pokazuje, że mikrobiologia w uprawie buraka cukrowego odgrywa coraz większe znaczenie i mimo wysokich wymagań możemy osiągnąć bardzo wysoką rentowność uprawy z powierzchni 1 ha. W dalszej części artykułu podzielimy się z Państwem, co można zrobić, aby osiągnąć większy plon o lepszej polaryzacji.
Mikrobiologia w rolnictwie
Mikrobiologia w rolnictwie odgrywa coraz większe znaczenie dla zrównoważonej produkcji żywności, ale również dla ochrony środowiska. Zwiększa efektywność wykorzystania zasobów glebowych i resztek pożniwnych. Produkty mikrobiologiczne pomagają rolnikom uzyskać lepsze plony przy wyższej jakości, dodatkowo wspomagają ochronę roślin oraz ograniczają wpływ produkcji rolniczej na środowisko naturalne. Szczególnie dotyczy to roślin o dużych wymaganiach glebowych jak i pokarmowych, czego przykładem może być uprawa buraka cukrowego.
Burak cukrowy – wymagania
Burak cukrowy jest uprawą, która wiąże się z poniesieniem dużych nakładów finansowych (koszt nasion, nawożenie, odżywianie, ochrona herbicydowa i fungicydowa), aby osiągnąć optymalny plon przez plantatora. Dodatkowo w uprawie tej, ogromne znaczenie ma uzyskanie wysokiej polaryzacji, która jest wyznacznikiem do wywiązania się z kontraktu z Cukrownią, ale również od niej zależy jaką cenę za tonę, osiągnie plantator.
W pierwszym kroku przed plantatorem buraka cukrowego stoi wybór odpowiedniego stanowiska, czyli gleby o dobrych warunkach powietrzno – wodnych, uregulowanym pH i przynajmniej średnich zasobnościach w fosfor, potas i magnez. Dlatego, w pierwszej kolejności warto zastosować produkt mikrobiologiczny BaktoKompleks zawierający 5 szczepów bakterii, który przyspiesza mineralizację resztek pożniwnych, wspomaga tworzenie próchnicy glebowej, ale również poprawia zdolność sorpcyjną gleby. BaktoKompleks możemy stosować już na resztki pożniwne, które są przedplonem buraków cukrowych, ale również wczesną wiosną przed uprawą lub siewem.
Jeżeli chodzi o wybór nasion, tu plantator jest ściśle związany z ofertą, która znajduje się w cukrowni kontraktującej odstawę buraków cukrowych. Kolejny krok to dobór nawożenia buraka cukrowego w zależności od spodziewanych/planowanych plonów w stosunku do zasobności składników w glebie. Główne składniki jak NPK musimy zastosować przed siewem w oparciu o poniższą tabelę, pokazującą zapotrzebowanie na te składniki w zależności od spodziewanego plonu. Burak cukrowy to roślina „potasolubna”, która pobiera ten składnik w największych ilościach. Potas odpowiada za gospodarkę wodną buraka cukrowego, ale również odpowiada za gospodarkę azotem. Standardowo stosuje się 90-120 kg K2O na ha przed siewem buraków cukrowych (czasami w rozbiciu jesień i wiosna).
| Makroskładniki (kg) | Mikroskładniki (kg) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| N | P2O5 | K2O | SO3 | Na2O | CaO | MgO | B | Cu | Mn | Mo | Zn | Fe |
| 39 | 15 | 60 | 17,5 | 16 | 11 | 6 | 60 | 12 | 120 | 15 | 60 | 340 |
Należy pamiętać, że część składników pokarmowych może nie być dostępne dla roślin w czasie jej największego zapotrzebowania, mimo iż zostały wprowadzone do gleby. Dotyczy to głównie azotu, fosforu, potasu czy wapnia. Związane jest to z występowaniem suszy czy braku wody w glebie. Oznacza to brak dostępności składnika w tym terminie dla roślin. Przyczyną może być także uwstecznianie fosforu, występujące niezależnie od pH gleby (niskie pH- wiązania z kationami żelaza i glinu, wysokie pH- z wapniem tworząc fosforany wapniowe). Idealnym rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie produktu Bakto ProFOS przedsiewnie lub we wczesnych stadiach rozwojowych buraka cukrowego w dawce 1,0 l/ha, który zawiera mikroorganizmy Bacillus, w formie przetrwalników. Jest to ważna cecha, ponieważ preparat można stosować prawie w każdych warunkach i mieszać ze środkami ochrony roślin. Endospory przekształcają się w żywe bakterie, które dzięki wytwarzanym metabolitom przekształcają fosfor zapasowy (niedostępny) do formy przyswajalnej dla roślin. Badania ścisłe przeprowadzone w 2022 roku na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu wykazały, że bakterie w czasie sezonu wegetacyjnego udostępniają dla roślin na powierzchni 1 ha: 132 kg P2O5, 106 kg -K2O, 9,12 kg -N azotanowy, 190 kg- CaO, co potwierdza skuteczność tego rozwiązania. Wzrost zawartości ortofosforanów w glebie wspomaga ukorzenienie roślin, a tym samym zwiększa pobieranie wody i azotu azotanowego. Dobry start buraków cukrowych na początku wegetacji zwiększa ich potencjał plonotwórczy, jak również dostępność fosforu i potasu w kolejnych fazach rozwojowych buraka. Pozwoli to uzyskać maksymalny plon z danego pola.
Kolejnym rozwiązaniem z linii Bakto, mającym na celu dostarczenie do ryzosfery około 30 kg azotu jest preparat Bakto NH4+. Produkt stosuje się doglebowo lub w pierwszych fazach rozwojowych w dawce 0,1 kg/ha. Analogicznie do przedstawionych wcześniej BaktoKompleks i BaktoProFOS, poza funkcją odżywczą, metabolity wytwarzane przez Bacillus halotolerans zawarte Bakto NH4+, poprawiają także żyzność i strukturę gleby.
Ochrona herbicydowa buraka cukrowego
W uprawie buraka cukrowego niezwykle ważne jest zwalczanie chwastów, które stanowią największy problem w uprawie tej rośliny. Częste zabiegi herbicydowe powodują zahamowanie wzrostu roślin oraz mogą powodować występowanie fitotoksyczności. Aby ograniczyć negatywny wpływ herbicydów, możemy stosować je łącznie z produktem Naturamin-WSP w dawce 0,25 kg. Pozwoli to roślinom na szybką regenerację, co przyspieszy zwarcie międzyrzędzi.
Nawożenie buraka cukrowego azotem
Kolejny problem to ustawienie dawki nawożenia azotowego. Nie powinno się stosować całej dawki przedsiewnie, ponieważ może to negatywnie wpłynąć na wschody, jak i również na początkowy wzrost buraka cukrowego. Dlatego zaleca się zastosowanie 50-70% nawożenia azotowego przed siewem, pozostałą część po wschodach do zwarcia międzyrzędzi. Standardowo całościowe nawożenie azotem wynosi 90 – 150 kg/ha. Należy jednak pamiętać, że wykorzystanie azotu przez buraki cukrowe jest ściśle związane z warunkami pogodowymi.
W czasie suszy (okres koniec kwietnia do czerwca), azot nie będzie się przemieszczał w glebie – brak wody, a tym samym buraki nie będą mogły pobierać azotu z gleby.
Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie produktu BlueN® w dawce 0,333 kg/ha, który wspiera odżywianie roślin azotem. Zawiera on unikatowe bakterie Methylobacterium symbioticum SB0023/3T, które w odróżnieniu od innych bakterii wiążących azot, zasiedlają część nadziemną roślin. Asymilacja azotu odbywa się bezpośrednio z powietrza przez liście, przy użyciu nitrogenazy. W ten sposób bakterie Methylobacterium symbioticum SB0023/3T „dbają” o rośliny, wewnątrz których bytują, aby były one bardziej produktywne, dostarczając azot z powietrza, niezależnie od ilości azotu dostępnego w glebie. Ilość dostarczanego azotu z powietrza wynosi średnio 62,5 kg/ha, co pozwala na racjonalizację dawek azotu szczególnie stosowanych pogłównie. Dodatkowo, bakterie w fyllosferze rośliny tworzą różowo zabarwione kolonie produkujące metylobaminę, która absorbuje światło UVA i UVB. Bakteria ta, działa jako antyoksydant w reakcji na stres związany z promieniowaniem UV, chroniąc roślinę przed przegrzaniem.
BlueN® stosujemy w uprawie buraka cukrowego od fazy 4 liści do zwarcia międzyrzędzi. Można go stosować razem z innymi środkami ochrony roślin wg tabeli mieszalności zawartej na stronie www.bluen.info. Należy również wspomnieć, że BlueN® był stosowany w obu Rekordach Polski w uprawie buraka cukrowego w 2022 rok w miejscowości Otmuchów województwo opolskie 112 ton/ha w przeliczeniu na polaryzację 16% oraz w 2023 roku w miejscowości Łagwy w województwie wielkopolskim 137,25 ton/ha w przeliczeniu na polaryzację 16%.
Ochrona buraka cukrowego przed chorobami
W czasie do zwarcia międzyrzędzi musimy zadbać o pełne odżywianie roślin we wszystkie składniki, często podawane z ochroną fungicydową, ale również osobno. Poza składnikami pokarmowymi (NPK), które burak powinien pobrać z gleby, bardzo ważne są również siarka, magnez i mikroelementy, które musimy uzupełnić nalistnie. Stosując dokarmianie nalistne, możemy pokryć całość zapotrzebowania buraków na mikroelementy. Oprysk mikroelementami powinien być wykonany od fazy 4-6 liścia do zakrycia międzyrzędzi.
We wczesnych stadiach rozwojowych rośliny pobierają znaczące ilości boru, którego niedobór może powodować wystąpienie zgorzeli liści sercowych, dlatego należy uzupełniać ten składnik od samego początku, najlepiej w dwóch lub nawet trzech przejazdach (uzupełnianie wraz ze wzrostem rośliny).
Tutaj szczególnie polecamy produkt Cropvit BMo, który zawiera 150 g/l boru oraz 6 g/l molibdenu. Molibden będzie odpowiadał za wspomaganie procesu przemian azotowych w roślinie, co poprawi wykorzystanie tego najważniejszego składnika plonotwórczego. Nie można zapominać o standardowych mikroskładnikach wspomagających przemiany azotowe w roślinie (cynku, miedzi i manganie). Możemy je uzupełnić stosując produkt OPTI Burak, który zawiera najważniejsze makro i mikroelementy, a na stanowiskach o wysokim odczynie lub świeżo wapnowanych zalecamy zastosować Cropvit Premium 714, czyli koncentrat mikroelementów. Okres zwarcia międzyrzędzi to najlepszy moment do zastosowania krzemu, który jest składnikiem produktu Krzemian. Krzem wykazuje pozytywny wpływ na plon oraz polaryzację korzeni buraka. Badania nad działaniem krzemu są prowadzone od wielu lat. Udowodniono, że krzem zwiększa zawartość chlorofilu, co poprawia efektywność procesu fotosyntezy.
Chwościk buraka – oprysk
Ostatnim etapem walki o plon buraka jest ochrona przed chwościkiem. Niestety w ostatnich latach presja tej choroby jest coraz większa. Spowodowane jest to zbyt częstym występowaniem tej uprawy na tym samym stanowisku oraz nieodpowiednim zadbaniem o liście, na których znajdują się zarodniki tej choroby. Trafiają one do gleby, tam mogą przetrwać kilka lat i jeżeli uprawa wróci na to stanowisko, następuje infekcja. Warto zatem dbać o odpowiednią mineralizację liści oraz działanie fitosanitarne na glebę, poprzez zastosowanie produktu mikrobiologicznego BaktoKompleks. Produkt możemy aplikować po zbiorach lub przed siewem nowej plantacji. Od wielu lat w ochronie buraka stosowane są te same substancje chemiczne, w związku z czym efektywność ich działania jest coraz mniejsza. Prawidłowy rozwój buraka cukrowego warto wspomóc rozwiązaniami biologicznymi, które są doskonałym uzupełnieniem standardowych programów – działanie hybrydowe. Szczególnie polecamy produkt mikrobiologiczny Bakto G-STOP, który zawiera 2 szczepy bakterii z rodzaju Bacillus, wspierające prawidłowy wzrost i satysfakcjonujący plon z odpowiednio wysoką polaryzacją. Bakterie zawarte w produkcie odznaczają się bardzo wysoką konkurencyjnością, zasiedlają liście i korzenie tworząc na powierzchni roślin tzw. biofilm. Ponadto wytwarzają metabolity, które wspierają prawidłowy rozwój roślin. Produkt kompatybilny jest z nawozami dolistnymi oraz większością środków ochrony roślin. Plantacje buraka cukrowego, na których stosowane były rozwiązania hybrydowe, cechowały się zdecydowanie wyższą zdrowotnością oraz wyższym plonem i polaryzacją. Jak widać, produkty te na stałe wpisują się w uprawę buraka cukrowego, co pozwala osiągać coraz wyższe plony mimo niekorzystnie zmieniających się warunków pogodowych. Takie działania, podnoszą potencjał plonotwórczy buraka cukrowego oraz jego jakość, czyli polaryzację. Życzymy wysokich plonów.
