Znajdujemy się w Rzeszowie na terenie Terenowej Stacji Badawczej. Profesor IOR-PIB dr hab Paweł K. Bereś opowiada o szkodnikach atakujących uprawy kukurydzy.
Kukurydza w naszym kraju zdobywa coraz większą popularność. Od 2012 roku jej areał wynosi ponad 1 mln ha. W uprawach tej rośliny pojawiają się różne zagrożenia. Szkodniki są drugim po chwastach agrofagiem zagrażającym kukurydzy. Uważa się, że kukurydza ze względu na swoje gabaryty, jest rośliną dość odporną na zagrożenia wynikające ze strony pojawu organizmów szkodliwych. Są jednak gatunki, które potrafią zaszkodzić tak dużej roślinie. Szkodniki zagrażają kukurydzy od momenty siewu ziarna, aż do zbioru plonu. Szczególną grupą są szkodniki magazynowe, które uszkadzają nasze plony również w magazynach.
Na samym początku roślinie zagrażają szkodniki glebowe: drutowce, pędraki i rolnice. W niektórych regionach tam, gdzie kukurydza jest uprawiana w monokulturze, może pojawić się również larwa stonki kukurydzianej. Szkodniki pojawiające się na początku wegetacji mogą wyjadać miękkie ziarniaki, siewki, a także rośliny, które tworzą pierwszych kilka liści. Pojawiają się nawet sytuacje, gdy na skutek działań szkodników roślina nie wschodzi i pojawiają się tzw. gołożery.
Od kilku lat narasta w naszym kraju problem ploniarki zbożówki, która jest doskonale znana z upraw typowo zbożowych. Ten szkodnik za sprawą chłodnej wiosny, coraz częściej pojawia się na plantacjach kukurydzy. Na niektórych plantacjach larwy tej muchówki uszkadzają do 80% roślin.
W późniejszym etapie wegetacji kukurydzy zaczynają się pojawiać szkodniki o kłująco-ssącym aparacie gębowym, między innymi mszyce. Dominującym gatunkiem na kukurydzy jest mszyca czeremchowo-zbożowa i mszyca różano-trawowa. Czasami zdarza się, że na systemie korzeniowym pojawia się bawełnica wiązowo-zbożowa. Mszyce podobnie jak wciornastki, skoczek sześciorek i inne pluskwiaki uszkadzają kukurydzę poprzez wysysanie z niej soków. Powodują one dodatkową utratę wody w czasie wysokich temperatur.
Najgroźniejszym szkodnikiem dla kukurydzy jest omacnica prosowianka. Jest jedynym szkodnikiem, który uszkadza wszystkie nadziemne części kukurydzy. Jest bardzo groźna. Może rolnikowi zabrać powyżej 2,5 tony plonu z powierzchni 1 ha. Przyczynia się ona również do rozwoju grzybów z rodzaju Fusarium.
Chrząszcze stonki kukurydzianej są kolejnym szkodnikiem zagrażającym kukurydzy. Są gatunkiem mobilnym i mogą przemieszczać się na duże odległości. W ostatnich latach ich aktywność uległa nasileniu w południowym i środkowych pasie plantacji. Pojawiają się także pierwsze informacje, że obecność stonki kukurydzianej odnotowano na plantacjach północnych.
Wśród innych szkodników należy wymienić ptaki, dziki, śmietkę kiełkówkę i ploniarkę gnijkę. Istnieje około 100 różnych fitofagów mogących odżywiać się tkankami kukurydzy.
Bardzo ważne jest zatem prowadzenie systematycznego monitoringu plantacji już od momentu wysiewu aż do końca zbiorów. W zależności od wyników monitoringu powinniśmy zastosować odpowiednie środki ochrony roślin. Do ochrony kukurydzy możemy zastosować:
? metody agrotechniczne,
? metody hodowlane,
? metody biologiczne,
? chemiczne środki ochrony roślin.
